Asbestbrand in Zevenbergen toneel van opschalen en snel schakelen
Brand én asbest. Een gevaarlijke combinatie die vorig jaar december plotseling optimale inzet vroeg van de gemeente Moerdijk en de crisisorganisatie. De OMWB had hierin twee duidelijke taken: inventariseren en adviseren. Een reconstructie.
Opgepiept Toen OMWB'er Mark Voermans van het team Klachten & Handhaving op donderdagmiddag 15 december een melding kreeg over een incident, kon hij nog niet vermoeden dat de OMWB voor de eerste keer sinds zijn bestaan te maken ging krijgen met een asbestbrand van deze omvang. “Toen ik werd opgepiept kreeg ik te horen dat de aanwezigheid van de OMWB gewenst was, dat werd doorgegeven vanuit de meldkamer. Via onze systemen heb ik achterhaald om wat voor bedrijf het ging dat vlam had gevat. Toen werd duidelijk dat het om loodsen ging die deels leeg stonden en werden gebruikt voor de opslag van bouwmaterialen. Samen met Inge Rovers, mijn evenknie binnen het team Klachten en handhaving, ben ik toen naar de Huizersdijk in Zevenbergen gereden om poolshoogte te nemen. Daar waren ze al drukdoende de brand te beheersen. We hebben daar in ieder geval gecontroleerd of het bluswater niet de Mark in ging maar de riolering in liep, dat bleek het geval. Eenmaal bij elkaar deelde de adviseur gevaarlijke stoffen van de Veiligheidsregio mee, dat er asbestverdacht materiaal was aangetroffen.” Vanaf dat moment werd de rol van de OMWB concreter. De 'asbestcollega’s' moesten in stelling gebracht worden.
Contrast Het toeval wil dat diezelfde avond collega’s van de OMWB zich hadden verzameld voor een feestelijke kerstbijeenkomst. Het behaaglijk knisperende haardvuur daar in Tilburg vormde dan ook een scherp contrast met de risicovolle asbestbrand die zich op datzelfde moment in de wijk Bosselaar-Zuid in Zevenbergen voltrok. Hoe dan ook, de plicht riep. Asbestspecialisten Pascal Kipping en Michel Arnold aarzelden geen moment en verruilden kort daarna de feestelijke setting voor de hectiek in de gemeente Moerdijk. Ondertussen was bij de crisisorganisatie van dienst duidelijk dat de asbestplaten van de daken van de opslagloods door de hitte uit elkaar waren geklapt. De pluim die hoog boven de brand uitsteeg bevatte niet enkel de gebruikelijke rook maar ook de schadelijke roetdeeltjes en asbest. Die kregen door de harde en kille decemberwind kans zich te verspreiden over de woonwijk in Zevenbergen.
Effectgebied Op het moment dat de asbestspecialisten ter plaatse waren, signaleerden ze bij het verlaten van de dienstauto al asbestverdachte restanten. Er bleek sprake van een groter ‘effectgebied’ dan vooraf werd verondersteld. Ver voorbij de bron bleek asbest te liggen. In afstemming met de Officier van Dienst Bevolkingszorg heeft Mark Voermans toen contact gezocht met een DIA (Deskundig Inventariseerder Asbest), die met zaklamp en getraind oog in het donker stukjes asbestplaat en roetdelen opmerkte. Samen met de DIA hebben de asbestspecialisten het effectgebied vastgesteld, dat qua omvang uitzonderlijk groot bleek. Maar liefst een hele woonwijk was verontreinigd door de asbestvezels. Hierna hebben de twee asbestspecialisten de Officier van Dienst Bevolkingszorg advies gegeven om het verontreinigde gebied af te laten zetten om verdere verspreiding en blootstelling tegen te gaan. Om 2.30 uur keerden de asbestspecialisten huiswaarts. Maar daarmee was het werk nog niet klaar.
Nazorg Een incident van deze omvang vraagt snel handelen en goede nazorg. Ook toen de vlammen eenmaal gedoofd waren bleef de OMWB bij de gemeente Moerdijk aangehaakt. De ochtend erop rond half zeven waren de bewonersbrieven bezorgd aan alle omwonenden. Daarin werd duidelijk wat op dat moment kon en tijdelijk niet meer kon. Coördinator asbest Robert Hoogveld vertelt dat ze de gemeente vervolgens hebben voorzien van juridisch advies, zoals vraagstukken over aansprakelijkheid. Maar ook in praktische zin heeft de OMWB de gemeente Moerdijk bijgestaan. “We hebben contracontroles gedaan om na te gaan of het effectgebied écht zo groot bleek als dat we in eerste instantie aannamen. De volgende dag zijn we bij daglicht gaan schouwen, en dat beeld kwam overeen met wat we ’s nachts al constateerden. Daarnaast hebben wij de gemeente geadviseerd over de benodigde vervolgstappen om de verontreinigde woonwijk schoon te maken, dat is inmiddels gefaseerd gebeurd. Eerst is het openbare gebied aangepakt waarna de afzonderlijke daken en tuinen van de woningen zijn gesaneerd. Afgezien van de afgebrande loodsen aan de Huizersdijk doet weinig tot niets in de wijk Bosselaar-Zuid nog denken aan de noodsituatie in december."
Asbest en gezondheidsrisico's Asbest kan een risico vormen voor de gezondheid en veiligheid voor de leefomgeving, maar het is alleen schadelijk als er losse asbestvezels worden ingeademd. Om meteen een misverstand uit de weg te ruimen: asbest vat geen vlam, het is in die zin hittebestendig. Daar schuilt ook direct een ander gevaar in. Asbest slaat bij verhitting heel veel energie in zich op. Neemt dit toe, dan ontstaat er druk op het materiaal en klapt het uit elkaar. Als gevolg hiervan kunnen asbestvezels vrijkomen. Juist in díe vorm zijn ze gevaarlijk. Door het inademen van losse asbestvezels kan na lange tijd immers longkanker, longvlies-, of buikvlieskanker ontstaan. Video: Jeroen Stuve -YouTube
Asbest en gezondheidsrisico's Asbest kan een risico vormen voor de gezondheid en veiligheid voor de leefomgeving, maar het is alleen schadelijk als er losse asbestvezels worden ingeademd. Om meteen een misverstand uit de weg te ruimen: asbest vat geen vlam, het is in die zin hittebestendig. Daar schuilt ook direct een ander gevaar in. Asbest slaat bij verhitting heel veel energie in zich op. Neemt dit toe, dan ontstaat er druk op het materiaal en klapt het uit elkaar. Als gevolg hiervan kunnen asbestvezels vrijkomen. Juist in díe vorm zijn ze gevaarlijk. Door het inademen van losse asbestvezels kan na lange tijd immers longkanker, longvlies-, of buikvlieskanker ontstaan.