Brand in de buurtaccu?
De maatschappij elektrificeert. Met als gevolg: steeds meer lithium-ion accu’s. Voor elektrisch rijden, maar bijvoorbeeld ook thuisaccu’s voor de opslag van energie uit zonnepanelen.
Al die accu’s; hoe gaan we er veilig mee om? Vooral transport en opslag van grotere aantallen vraagt serieuze aandacht. Bron foto: Enexis
Lithium-ion accu’s zijn brandgevaarlijk. Door beschadiging kunnen ze oververhit raken en in brand vliegen. Op plaatsen waar veel accu’s zijn opgeslagen kunnen hierdoor heftige branden ontstaan. De hitte die vrijkomt is enorm en brandende accu’s laten zich moeilijk blussen. Om branden te voorkomen zijn strenge veiligheidsmaatregelen nodig. Omgevingsdiensten zoals de OMWB zijn nauw betrokken bij vergunningverlening en toezicht.
Power packs De opkomst van lithium-ion accu’s voor allerlei toepassingen is volgens Rudy Bos (adviseur externe veiligheid bij de OMWB) onmiskenbaar. Als voorbeeld noemt hij bedrijven en bewoners die zelf power packs plaatsen voor energieopslag. Zo vroeg onlangs een bedrijf in Moerdijk een vergunning aan om een energie-opslagsysteem (EOS) te bouwen met oude busaccu’s. "Ook krijgen we aanvragen voor ‘buurtbatterijen’. Grote accu’s op een centrale plek in de wijk om zonne-energie op te slaan. Ook kan zo’n buurtaccu dienen als oplaadstation." Opslag: extra eisen De verkoop van nieuwe en oude accu’s groeit snel. Direct
gevolg hiervan is dat er steeds meer locaties bijkomen waar grotere aantallen batterijen en accu’s worden opgeslagen. Dat vraagt om extra veiligheidseisen. Rudy: “Wekelijks krijgen we aanvragen binnen van bedrijven die grote aantallen accu’s willen opslaan. Denk aan distributiecentra, transportbedrijven en verkooppunten. En ook verhuurders van e-bikes en elektrische scooters. Allemaal locaties met veel accu’s bij elkaar. Dus met extra risico. Bij grotere opslagen is een speciaal brandcompartiment dan ook een vereiste. Enige tijd geleden werd Stella, fabrikant van e-bikes, drie keer in een half jaar tijd getroffen door batterijbranden.
Foto: Buurtaccu in Etten-Leur. Bron: Enexis
Schipperen Voor veel bedrijven is onduidelijk waar ze aan moeten voldoen voor de opslag van accu’s en batterijen. Dat komt omdat de wetgeving achterloopt bij de huidige ontwikkeling. Wetgeving is in de maak en wordt waarschijnlijk dit jaar van kracht. “Maar daardoor is het nu nog schipperen. Je ziet bedrijven die de accu’s in aparte containers plaatsen, maar er zijn ook genoeg magazijnen waar de accu’s tussen de andere goederen staan.” 'Snel duidelijkheid nodig' Hoe gaat de OMWB hier mee om? “Bij de vergunningverlening en het toezicht gaan we uit van de concept-wetgeving die er nu is. Verder is het zo dat dat lithium-ion
batterijen en -accu’s nu al onder de gevaarlijke stoffen vallen. Daarvoor geldt een meldplicht voor bedrijven. En bij de opslag van meer dan 10.000 kilo aan accu’s en batterijen treedt het zogeheten Bevi-regime in werking (Besluit externe veiligheid inrichtingen). Dan is er een vergunning nodig en gelden er allerlei voorschriften.” Ook bij opslag onder de 10.000 kilo zijn er extra maatregelen nodig, zegt Rudy. Hij noemt een branddetectiesysteem en calamiteiten-bakken. “Maar het is belangrijk dat er nu snel duidelijke wetgeving komt zodat iedereen weet waar hij aan toe is.”
Elektrische auto’s Met de opkomst van elektrische auto’s is ook de opslag van accu’s fors toegenomen. Denk bijvoorbeeld aan distributiecentra van autofabrikanten zoals in Tilburg. Hier zijn uitzonderlijk veel accu’s bij elkaar opgeslagen. Dat vraagt om een speciale benadering. Tanja Smulders, senior vergunningverlener bij de OMWB: “Voor dergelijke vergunningverlening is er uitgebreid overleg met de brandweer. Het gaat erom dat we de opslag van zoveel accu’s op één plek tot een aanvaardbaar risico terugbrengen. Ook de betreffende bedrijven zijn nauw betrokken bij dit overleg.” Aan wat voor maatregelen moeten we denken? Tanja wijst op de enorme capaciteit aan bluswater die binnen handbereik moet zijn voor de sprinklerinstallatie. Ook wordt er gewerkt met brandwerende compartimenten, branddetectie en quarantaine-bakken.
Tweede leven voor accu’s Steeds vaker worden oude accu’s, bijvoorbeeld van auto’s, gebruikt voor energie-opslag. Door een groot aantal van die accu’s te koppelen ontstaat een energie opslagsysteem (EOS) met een aanzienlijk opslagvermogen (denk aan een 1 MWh). De blokvorm van gestapelde autobatterijen, soms ondergebracht in een container, duikt steeds vaker op in woonwijken en bij bedrijven. Juist omdat brand kan ontstaan door beschadiging is extra alertheid geboden bij deze toepassing van oude, gebruikte accu’s. Zo kan bij brand een giftige, bijtende wolk waterstofluoride vrijkomen.
Op dit moment is er nog maar beperkte wet- en regelgeving voor lithium-houdende energieopslag. Daarom worden richtlijnen opgesteld (PGS 37-1 en PGS 37-2) om de risico's van opslag van lithium-houdende energiedragers te beheersen. Foto: Binnenwerk van een buurtaccu. Bron: Enexis