'Er komt ongelooflijk veel uit die schoorsteen'
[de plek van] Pieter Kwaadgras
"Ze zijn tijdig begonnen met meten en handhaven. En ze nemen de geurklachten serieus, dat is voor ons heel belangrijk."
"Af en toe waait er stank over. In mijn onwetendheid heb ik me daar nooit zo druk om gemaakt. Maar de schrik slaat je om je hart als je weet wat voor viezigheid je naar binnen ademt. In de wijkcommissies van Noordgeest en Tuinwijk waren we het snel eens: 'Hier moeten we wat mee!'"
Pieter Kwaadgras (70), gepensioneerd psychiater, woont ruim dertig jaar in de wijk Noordgeest in Bergen op zoom. Hij woont er met plezier. Sinds hij gestopt is met werken, doet hij allerlei vrijwilligerswerk. Voor de ouderenorganisatie ANBO bezoekt hij eenzame ouderen en ook in z’n eigen buurt is hij actief om de leefbaarheid op peil te houden. Hij doet het graag. Zijn levensmotto is tegenwoordig: ‘Van geven word je rijker’. Hij heeft een fijn, halfvrijstaand huis met een tuin. Van overlast is nauwelijks sprake. Al is Pieter zijn kijk daarop sinds begin dit jaar flink veranderd. "Af en toe als we buiten zitten ruiken we iets. Geur die afkomstig is van het industrieterrein hier iets verderop. Soms is het een soort frituurlucht en ook soms de geur van teer, die komt van de asfaltcentrale APM. So what, dacht ik. Nooit bij stil gestaan. Totdat ik begin dit jaar een artikel las in dagblad Trouw waaruit bleek dat de centrale hier om de hoek drie keer zoveel benzeen uitstoot dan is toegestaan. Daar schrok ik van. Benzeen is een kankerverwekkende stof. Ook andere gevaarlijke vluchtige stoffen komen door de schoorsteen naar buiten. En niet te vergeten fijnstof."
Korte metten Pieter, sinds een paar jaar ook actief in de wijkcommissie, moest er het zijne van weten en is flink in de materie gedoken. Inmiddels is hij ook lid van een landelijke projectgroep die zich met de gevaren van asfaltcentrales bezighoudt. "Als wijkcommissie hebben we meteen informatie opgevraagd. Daaruit bleek dat de gemeente en Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) al gealarmeerd waren en volop maatregelen namen richting asfaltcentrale. Via een rechtszaak heeft het bedrijf geprobeerd daar onderuit te komen, maar dat is niet gelukt. De rechter heeft korte metten gemaakt met alle argumenten van de asfaltcentrale." Pieter is ronduit positief over de handelwijze van Bergen op Zoom en de OMWB. “Ze zijn tijdig begonnen met meten en handhaven. En ze nemen de geurklachten serieus, dat is voor ons heel belangrijk. Ook zijn de wijkcommissies in gesprek met AsfaltNu, het moederbedrijf van APM, dat verloopt constructief." (tekst gaat verder onder de foto)
"Soms is het een soort frituurlucht en ook soms de geur van teer, die komt van de asfaltcentrale APM."
Direct actie Nadat de meetdienst van de OMWB de overschrijding van de benzeen-uitstoot had vastgesteld, is er (na afstemming met de gemeente) meteen actie ondernomen en is een handhavingstraject gestart. Inmiddels heeft het bedrijf besloten tot een miljoeneninvestering voor een filterinstallatie om zo de uitstoot binnen de wettelijke normen terug te brengen. Communicatie Volgens Pieter heeft de gemeente er bij APM op aangedrongen om duidelijk te gaan communiceren met de omwonenden. “En dat is inderdaad ook gebeurd. We hebben als wijkcommissie het gevoel dat we zowel bij de gemeente als bij de asfaltcentrale serieus worden genomen en dat we in dialoog zijn met elkaar. Niet dat we van onze zorgen bevrijd zijn. Maar er wordt wel aan gewerkt. We blijven het kritisch volgen.” Hoopvol Voor de zomer zijn de wijkcommissies door APM uitgenodigd om te komen praten. Op 9 november is hier een vervolg aangegeven. Het bedrijf presenteerde de resultaten van een proef met de nieuwe filterinstallatie. Hieruit bleek dat de uitstoot van benzeen met 90% afneemt en van PAK’s (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen, organische stoffen die ontstaan door onvolledige verbranding) met 95%. Ook de teergeur zou dankzij de nieuwe filter met 95% verminderen. De resultaten werden door Pieter als positief en hoopvol ontvangen. AsfaltNu is het eerste bedrijf binnen Nederland en daarbuiten dat een dergelijke filterinstallatie gaat toepassen.
"Niet dat we van onze zorgen bevrijd zijn. Maar er wordt wel aan gewerkt. We blijven het kritisch volgen."
De rol van de OMWB
De OMWB verricht namens de gemeente Bergen op Zoom de uitvoeringstaken op het gebied van vergunningen, toezicht en handhaving. De MilieuKlachtenCentrale van de OMWB verzorgt de afhandeling van klachten. In dit geval zijn dat geurklachten die worden veroorzaakt door de productie van asfalt bij APM. Naar aanleiding van geurklachten heeft het Team Metingen en Onderzoek (TMO) van de OMWB geur- en emissiemetingen verricht. Hieruit bleek dat APM niet voldoet aan de emissiegrenswaarde voor benzeen uit het Activiteitenbesluit milieubeheer. Namens het bevoegde gezag (gemeente Bergen op Zoom) is de OMWB een handhavingstraject gestart tegen APM. Inmiddels heeft een tweetal controlemetingen door TMO plaatsgevonden. In beide gevallen is een overschrijding van de emissiegrenswaarde voor benzeen geconstateerd, waardoor twee keer een dwangsom is opgelegd.
Ook voorziet de OMWB de gemeente van advies bij het beantwoorden van mediavragen, raadsvragen en vragen van omwonenden. Hiervoor is enige bestuurlijke sensitiviteit een vereiste. Dat laatste is zeker van toepassing op de onrust die is ontstaan rondom de benzeenuitstoot door APM. Gedurende het gehele handhavingstraject vindt regelmatig overleg en afstemming met de gemeente plaats.