Het betreft een gezamenlijk pilotproject van de gemeente Tilburg, de provincie Noord-Brabant en de omgevingsdienst. We vroegen projectleiders Robert Hilgers en Melanie Brinkman (beiden van de OMWB) naar hun bevindingen tot nu toe. Robert: "De pilot is vooral bedoeld om te leren. Als OMWB waken we er sowieso voor dat er geen gekke dingen gebeuren met afval. Nu is onze rol anders. Samen met ondernemers praten we over het hergebruik van afvalstoffen en het uitbannen van primaire grondstoffen. Wat is er nodig om het aantrekkelijker te maken? Zitten er regels in de weg? Hoe kunnen we de samenwerking van bedrijven stimuleren? Dat soort zaken."

Gegevens koppelen Tilburg heeft veel maak-bedrijven op het gebied van metaal en kunststof. Kennis en data hierover zijn op verschillende plaatsen opgeslagen. Bij de bedrijven zelf natuurlijk, maar ook bij de provincie, de gemeente en de OMWB. "Door informatie te delen en bij elkaar te brengen, kunnen nieuwe inzichten en mogelijkheden ontstaan. Bijvoorbeeld door bedrijven aan elkaar te koppelen. De afvalstroom van bedrijf A kan voor bedrijf B een welkome grondstof zijn. Maar dat moet je dan wel weten van elkaar", zegt Robert.

Samen circulariteit stimuleren is voor de OMWB een andere rol dan het verlenen van vergunningen en toezicht houden. Robert: "Vaak controleren we bedrijven achteraf. Nu denken we aan de voorkant mee en proberen we mogelijkheden aan te reiken. Dat geeft bedrijven ook een ander beeld van ons. Als Omgevingsdienst proberen we steeds meer onze kennis ook aan de voorkant van processen in te zetten."

Geld verdienen staat voorop De Tilburgse bedrijven werken op vrijwillige basis mee aan de pilot. Niet elk bedrijf staat hierom te trappelen, zegt Melanie. "Er zijn best veel bedrijven die zeggen dat ze helemaal niet bezig zijn met circulariteit. Geld verdienen staat voorop. Als ze kosten kunnen besparen door hun afval opnieuw te gebruiken zijn ze daar best voor te porren. Maar om nou te zeggen dat er breed nagedacht wordt over circulair ondernemen en het sluiten van de kringloop; dat vinden bedrijven nog lastig. Wat we vooral zien zijn losse acties, soms samen met een klant of afvalinzamelaar. Geen grondige circulaire aanpak, maar meer probeersels hier en daar."

Nog niet alle gesprekken zijn gevoerd, maar tot nu toe blijkt uit het onderzoek dat 50% van de ondernemers aangeeft wel bezig te zijn met circulariteit en 50% niet. Dat geeft het dashboard aan dat de OMWB voor dit onderzoek heeft ontwikkeld. Van de groep die er niet mee bezig is, zegt wel weer een grote meerderheid dat er wel plannen zijn om met hergebruik van afval aan de slag te gaan. Veel bedrijven zijn niet bekend met het landelijke gestelde doel om over zeven jaar voor de helft circulair te zijn.

De gesprekken met de bedrijven gaan van heel breed naar puur praktisch. Melanie: "We vragen hoe ze denken over circulaire economie. Geloven ze daar in? Maar ook: hoe ziet jullie afvalstroom eruit en welk deel wordt daarvan hergebruikt? De reacties zijn uiteenlopend. Van enerzijds bedrijven die de schouders ophalen bij circulariteit en anderzijds bedrijven die het belachelijk vinden dat het zo lang moet duren. 'Waarom pas in 2050?', zeggen ze.”