Een nieuwe mijlpaal! Dankzij een uniforme aanpak wist het Brabants Omgevingsdatalab (BOD) in opdracht van de drie Brabantse omgevingsdiensten een dashboard te ontwikkelen dat in één oogopslag laat zien hoe het met het naleefgedrag rondom asbest gesteld is.

Projectleider Robert Hoogveld vertelt over de primeur die wat voeten in aarde had. “Een jaar geleden zijn we om de tafel gaan zitten om handen en voeten te geven aan de wens om meer uniform te werk te gaan. Om te voorkomen dat de Brabantse omgevingsdiensten op uiteenlopende zaken in de asbestcontroles accenten leggen, is destijds besloten om gedrieën op identieke wijze dezelfde aandachtspunten te hanteren.” (Lees onderaan dit artikel de bevindingen en reacties van de samenwerkingspartners)

Kwaliteit Doordat alle toezichthouders op eenduidige wijze dezelfde vragen stellen en informatie ophalen hebben we kwalitatief hoogstaande data tot onze beschikking. Het moment leende zich er ook goed voor om samen na te gaan wát we nu werkelijk belangrijk vinden om te toetsen. De checklists van de beoordelingen asbest sloopmeldingen en uitvoeren van toezicht op locatie zijn per omgevingsdienst qua kernpunten gelijk aan elkaar. Dat maakt dat er ook nog ruimte is voor couleur locale. “Geen komma mag als het ware verkeerd staan. Deze data worden door het BOD vertaald naar waardevolle inzichten over de branche, die iets zeggen over het naleefgedrag. Daarmee kunnen we niet alleen direct risicogericht anticiperen op ‘verdachte’ zaken die in het oog springen maar hebben we ook meteen indicatoren te pakken om de ketenaanpak een ‘boost’ te geven.” De praktijk De OMWB krijgt hierdoor een veel beter, globaler, beeld van hoe de bedrijven werken. De data kunnen iets zeggen over op welk vlak de werkzaamheden tekortschieten. Is dat op administratief niveau? Dat er onzorgvuldig wordt geregistreerd? Of op uitvoeringsniveau, dat er daadwerkelijk onzorgvuldig wordt gesaneerd? Robert vertelt: “Er zijn gevallen bekend van inventarisatiebureaus en saneerders die heimelijk onder de tafel een handjeklap hebben geregeld. Ze hebben doelbewust het aanwezige asbest in een lagere saneringsklasse ondergebracht om de bevriende saneerpartij weg te laten komen met een relatief voordelige opdracht. Het scheelt immers nogal wat in de kosten als een terrein niet volledig afgezet hoeft te worden en de nodige voorzorgsmaatregelen minimaal zijn. Dan heb je het over een verschil van enerzijds drieduizend en anderzijds achtduizend euro. Het zit ‘m dan altijd in de interpretatie van de toepassing, daar zit de speling, waar ze heel behendig misbruik van maken. Dat gesjoemel, dat laten we niet toe, daar zitten we bovenop. Afhankelijk van wat we waarnemen kiezen we voor een bepaalde interventie. Bij administratieve tekortkomingen verwachten we eerder te kiezen voor een gesprek. Zien we in de uitvoering overtredingen dan kunnen we daarop bijvoorbeeld anticiperen met verscherpt toezicht, Brabantbreed.”

"Deze data worden door het BOD vertaald naar waardevolle inzichten over de branche.."

Uitleg Robert vervolgt: “Nog één mooi voorbeeld. Het dashboard (klik voor een impressie) kan ons laten zien dat een samenwerking tussen een inventariseerder, een saneerder maar ook een vrijgavelab, buitensporig vaak plaatsvindt. Normaal gesproken laat zo’n ‘samenwerking’ zich plannen via een aanbesteding, onder meer gebaseerd op tijd en afstand, efficiëntie dus. Als we zien dat er herhaaldelijk binnen onze werkgebieden dezelfde samenwerking van twee partijen plaatsvindt, terwijl dat gezien de onderlinge afstand niet logisch is, gaan we inzoomen en dieper controleren. Ze horen immers onafhankelijk te zijn en er is sprake van spreiding in een werkgebied. Negen van de tien keer wordt er dan illegaliteit verhuld en spekken ze elkaars kas. En dat zien we dankzij het dashboard. Vervolgens zijn wij aan zet om nét na de afronding van de sanering en vóór aankomst van het vrijgavelab, ter plaatse te controleren of er deugdelijk werk is geleverd. Als het vrijgaverapport dan informatie bevat dat haaks staat op wat wij vlak daarvoor hebben waargenomen.. Ja, dan hebben ze iets uit te leggen. En onze aandacht. (tekst gaat verder onder de foto)